Το ΑΝΑΠΤΥΞΗ.gov.gr είναι ο επίσημος διαδικτυακός τόπος του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που παρέχει αναλυτική πληροφόρηση για την πορεία υλοποίησης των έργων του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ 2007-2013) και του Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ 2014-2020).
Περισσότερα Ο διαδικτυακός τόπος αναπτύχθηκε από την Ειδική Υπηρεσία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ), σε συνεργασία με την Ειδική Υπηρεσία Στρατηγικής Σχεδιασμού και Αξιολόγησης (ΕΥΣΣΑ) και τη Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΜΟΔ Α.Ε.), με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας και τη διάχυση πληροφόρησης σχετικά με την υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.
To ΑΝΑΠΤΥΞΗ.gov.gr τροφοδοτείται από τις Διαχειριστικές Αρχές, τους Ενδιάμεσους Φορείς και τους Δικαιούχους των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, το οποίο είναι το κεντρικό σύστημα πληροφόρησης, διαχείρισης και διαρκούς παρακολούθησης της πορείας υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων έργων.
Χρήσιμοι ορισμοί
Έργο: είναι ομάδα δραστηριοτήτων που αποσκοπεί στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου και λειτουργικά αυτοτελούς αντικειμένου / αποτελέσματος. Κάθε έργο επιλέγεται από την Διαχειριστική Αρχή του Επιχειρησιακού Προγράμματος σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια. Το έργο υλοποιείται από έναν ή περισσότερους φορείς που ονομάζονται Δικαιούχοι (δημόσιος ή ιδιωτικός οργανισμός, φορέας ή επιχείρηση). Στην περίπτωση που ο δικαιούχος είναι δημόσιος φορέας τα έργα υλοποιούνται είτε από αναδόχους που επιλέγονται με δημόσιο διαγωνισμό είτε με ίδια μέσα του φορέα ( αυτεπιστασία).
Υποέργο: μέρος Έργου το οποίο αντιστοιχεί στην υλοποίηση διακριτού τμήματος του συνολικού φυσικού αντικειμένου και αποτυπώνεται είτε σε αντίστοιχη σύμβαση, είτε έχει τη μορφή της αυτεπιστασίας, δηλαδή της εκτέλεσης του φυσικού αντικειμένου του υποέργου από το φορέα υλοποίησης.
Στάδια εξέλιξης του έργου:
- Υποβολή - Αίτημα για τη χρηματοδότηση ενός έργου από ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα. Το αίτημα υποβάλλεται από το φορέα υλοποίησης του έργου (δυνητικός δικαιούχος) προς τη Διαχειριστική Αρχή του επιχειρησιακού προγράμματος κατόπιν έκδοσης πρόσκλησης.
- Αξιολόγηση των προτάσεων - Περιλαμβάνει: (i) την διαπίστωση από την Διαχειριστική Αρχή της καταλληλότητας και της επάρκειας του φορέα που προτείνει την υλοποίηση του έργου καθώς και η πληρότητα των στοιχείων που συνοδεύουν την αίτηση του ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση του αιτήματος του (ii) την εξέταση και βαθμολόγηση της πρότασης με βάση προκαθορισμένα κριτήρια αξιολόγησης.
- Ένταξη - Απόφαση χρηματοδότησης του έργου από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα μετά από θετική αξιολόγησή του με βάση συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης.
- Δημοπράτηση - Δημόσιος διαγωνισμός με σκοπό την επιλογή του αναδόχου που θα αναλάβει την υλοποίησή του. (Το στάδιο αυτό αφορά μόνο τα έργα που υλοποιούνται μέσω δημοσίων συμβάσεων με εξωτερικούς αναδόχους)
- Νομική Δέσμευση (Σύμβαση) - Δημόσια Σύμβαση μεταξύ του φορέα υλοποίησης και του αναδόχου για την υλοποίηση του έργου
- Ολοκλήρωση - Ολοκλήρωση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του έργου και εκπλήρωση όλων των άλλων υποχρεώσεων που απορρέουν από το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο.
Βασικοί εμπλεκόμενοι φορείς σε ένα έργο:
- Διαχειριστική Αρχή: Ειδική υπηρεσία κατάλληλα στελεχωμένη, υπεύθυνη για την διαχείριση του Επιχειρησιακού Προγράμματος. Στις αρμοδιότητες της Διαχειριστικής Αρχής περιλαμβάνονται ο προγραμματισμός, η παρακολούθηση, η οικονομική διαχείριση, η αξιολόγηση των έργων του Επιχειρησιακού Προγράμματος.
- Δικαιούχος: Δημόσιος ή ιδιωτικός οργανισμός, φορέας ή επιχείρηση, αρμόδιος για την έναρξη και την υλοποίηση πράξεων. Στα πλαίσια των καθεστώτων ενίσχυσης δυνάμει του άρθρου 87 της Συνθήκης, οι δικαιούχοι είναι δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις που εκτελούν μεμονωμένο έργο και λαμβάνουν δημόσια ενίσχυση.
- Φορέας Χρηματοδότησης: Φορέας που αναλαμβάνει την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει το Φορέα Υλοποίησης για την εκτέλεση του Έργου.
«Μεγάλο Έργο» θεωρείται μια πράξη (που χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και ΤΣ) η οποία αποτελείται από σύνολο έργων, δραστηριοτήτων ή υπηρεσιών που έχουν ως στόχο να ολοκληρώσουν μια αδιαίρετη εργασία συγκεκριμένης οικονομικής ή τεχνικής φύσης με σαφώς προσδιορισμένους στόχους και για τις οποίες το συνολικό επιλέξιμο κόστος υπερβαίνει τα 50 εκ. € και στην περίπτωση πράξεων που συνεισφέρουν στον Θεματικό Στόχο 7 («Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και άρση των προβλημάτων σε βασικές υποδομές δικτύων») για τις οποίες το συνολικό επιλέξιμο κόστος υπερβαίνει τα 75 εκ. €. Τα Μέσα Χρηματοοικονομικής Τεχνικής δεν θεωρούνται «Μεγάλα Έργα».
Η επιλεκτική ενίσχυση από το κράτος προς φορείς που ασκούν οικονομική δραστηριότητα (ιδιωτικούς ή δημόσιους), η οποία επηρεάζει τον ανταγωνισμό σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η ενίσχυση μπορεί να έχει τη μορφή επιχορήγησης, φοροαπαλλαγής, εγγύησης, παραχώρησης χρήσης δημόσιας περιουσίας κ.α.
Για την προγραμματική περίοδο 2014-2020, ο Κανονισμός Κοινών Διατάξεων (Κανονισμός (ΕΕ) Αριθ. 1303/2013) καθορίζει 11 Θεματικούς Στόχους (ΘΣ) οι οποίοι θα υποστηριχτούν από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ):
- Ενίσχυση της Έρευνας, της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Καινοτομίας
- Βελτίωση της πρόσβασης, της χρήσης και της ποιότητας των Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών
- Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του γεωργικού τομέα (για το ΕΓΤΑΑ) και του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (για το ΕΤΘΑ)
- Υποστήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς
- Προώθηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της πρόληψης και της διαχείρισης κινδύνων
- Διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων
- Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και άρση των εμποδίων σε βασικές υποδομές δικτύων
- Προώθηση της βιώσιμης και ποιοτικής απασχόλησης και υποστήριξη της κινητικότητας των εργαζομένων
- Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας και των διακρίσεων
- Επένδυση στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την επαγγελματική κατάρτιση για την απόκτηση δεξιοτήτων και τη δια βίου μάθηση
- Ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας των δημόσιων αρχών και των ενδιαφερόμενων φορέων και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης.
Οι παραπάνω Θεματικοί στόχοι αναλύονται σε ομάδες πεδίων παρέμβασης ως εξής:
| Θεματικοί στόχοι | Ομάδες πεδίων παρέμβασης |
| Έρευνα – Τεχνολογία και Καινοτομία | - Ανάπτυξη επιχειρήσεων
- Έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία
- Παραγωγική επένδυση
|
| Τεχνολογίες Πληροφορίας κι Επικοινωνιών (ΤΠΕ) | - ʼλλα
- Υποδομές και εφαρμογή (ΤΠΕ)
|
| Ανταγωνιστικότητα Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) | - Ανάπτυξη επιχειρήσεων
- Έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία
- Παραγωγική επένδυση
- Υποδομές και εφαρμογή (ΤΠΕ)
|
| Οικονομία Χαμηλών Ρύπων | - Ενεργειακές υποδομές
- Μεταφορές
- Περιβάλλον
|
| Κλιματική αλλαγή – Πρόληψη | |
| Προστασία Περιβάλλοντος | - ʼλλα
- Ενεργειακές υποδομές
- Μεταφορές
- Περιβάλλον
|
| Βιώσιμες Μεταφορές | - Ενεργειακές υποδομές
- Μεταφορές
|
| Απασχόληση | - Προώθηση της διατηρήσιμης και ποιοτικής απασχόλησης και στήριξη της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού
|
| Κοινωνική Ένταξη | - Κοινωνική και εκπαιδευτική υποδομή και υποδομή υγειονομικής περίθαλψης και συναφείς επενδύσεις
- Προαγωγή της κοινωνικής ένταξης, καταπολέμηση της φτώχειας και τυχόν διακρίσεων
|
| Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση | - Επενδύσεις στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την επαγγελματική εκπαίδευση για δεξιότητες και δια βίου μάθηση
- Κοινωνική και εκπαιδευτική υποδομή και υποδομή υγειονομικής περίθαλψης και συναφείς επενδύσεις
|
| Μεταρρύθμιση Δημόσιας Διοίκησης | - Ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας των δημοσίων αρχών και των ενδιαφερόμενων φορέων και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης
|
| Χωρίς Θεματικό Στόχο | |
-
ΕΣΠΑ: Το ΕΣΠΑ (Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης) 2014-2020 αποτελεί το βασικό στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της χώρας με τη συνδρομή σημαντικών πόρων που προέρχονται από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μέσω της υλοποίησης του ΕΣΠΑ επιδιώκεται η αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών της χώρας που συνετέλεσαν στην εμφάνιση της οικονομικής κρίσης αλλά και των προβλημάτων, οικονομικών και κοινωνικών, που αυτή δημιούργησε. Επίσης, το ΕΣΠΑ 2014-2020 καλείται να συνδράμει στην επίτευξη των εθνικών στόχων έναντι της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Στόχος της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι η προαγωγή μιας ανάπτυξης:
- έξυπνης, με αποτελεσματικότερες επενδύσεις στην εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία,
- βιώσιμης, χάρη στην αποφασιστική μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, και
- χωρίς αποκλεισμούς, με ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση της φτώχειας.
Το ΕΣΠΑ 2014-2020 αποτελείται από 20 Προγράμματα, από τα οποία τα 7 είναι Τομεακά και τα 13 Περιφερειακά:
- Τα Τομεακά Προγράμματα αφορούν ένα ή περισσότερους τομείς και έχουν ως γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής όλη τη χώρα
- Τα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), ένα για κάθε μία από τις ελληνικές Περιφέρειες, περιλαμβάνουν δράσεις περιφερειακής εμβέλειας
- Δεσμεύσεις: Εγκεκριμένος προϋπολογισμός Δημόσιας Δαπάνης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Συνολικός Προϋπολογισμός Επένδυσης: Το άθροισμα του προϋπολογισμού Δημόσιας Δαπάνης / Επιχορήγησης ενταγμένου έργου και της Ιδιωτικής Συμμετοχής.
- Προϋπολογισμός Δημόσιας Δαπάνης / Επιχορήγηση ενταγμένου έργου: Το μέρος του προϋπολογισμού του έργου που προβλέπεται να χρηματοδοτηθεί από εθνικούς και ενωσιακούς πόρους.
- Συγχρηματοδοτούμενη Δημόσια Δαπάνη Νομικών Δεσμεύσεων: Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη για την οποία έχουν αναληφθεί νομικές δεσμεύσεις μέσω δημοσίων συμβάσεων ή αποφάσεων υλοποίησης έργου με ίδια μέσα ή άλλων ισοδύναμων εγγράφων.
- Δημόσια Δαπάνη: Η δαπάνη που πραγματοποιείται για την κάλυψη μέρους (όταν υπάρχει και ιδιωτική συμμετοχή) ή όλου (όταν υπάρχει μόνο δημόσια συμμετοχή) του προϋπολογισμού ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος ή/και έργου, και προέρχεται εξ ολοκλήρου από Δημόσιους (Εθνικούς και Ενωσιακούς) πόρους, δηλαδή είναι το άθροισμα της Εθνικής Δημόσιας Δαπάνης (Εθνική Συμμετοχή) και της Ενωσιακής Συμμετοχής - Συνδρομής.
- Πραγματοποιηθείσες Δαπάνες: Οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί από τον φορέα υλοποίησης για την υλοποίηση του συγχρηματοδοτούμενου έργου..
- Απορρόφηση: Όρος που υπολογίζεται, σε επίπεδο Επιχειρησιακού Προγράμματος, ως ποσοστό (%) δαπανών προς δέσμευση, με τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις:
- Δαπάνες έτους προς δεσμεύσεις έτους (Απορρόφηση Έτους ή Τρέχουσα Απορρόφηση)
- Αθροιστικές δαπάνες μέχρι στιγμής προς αθροιστικές δεσμεύσεις μέχρι και το τρέχον έτος (Σωρευτική Απορρόφηση)
- Αθροιστική δαπάνη μέχρι στιγμής προς τη συνολική δέσμευση όλων των ετών (Συνολική Απορρόφηση, που ισοδυναμεί με τον όρο «βαθμός ολοκλήρωσης»). Η χρήση του όρου συναντάται εκτός από το επίπεδο του Προγράμματος και στο επίπεδο του Άξονα Προτεραιότητας και του έργου. Επίσης μπορεί να εκφράζεται και σε όρους Κοινοτικής Συμμετοχής - Συνδρομής.
Για άλλους όρους μπορείτε να επισκεφθείτε την σελίδα https://www.espa.gr καθώς και το Ευρετήριο όρων της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 που έχει εκπονήσει η ΜΟΔ AE.